صاعقه زدگی خطرناک است/در برنامه های کوهنوردی آنرا را جدی بگیرید:
انجمن پزشکی کوهستان ایران: فصل بهار یکی از بهترین شرایط برای صاعقه زدگی بواسطه متغیر بودن هواست. در برنامه های کوهنوردی خطر صاعقه جان کوهنوردان را تهدید می کند. آمار دقیقی از میزان بروز صاعقه زدگی در کشور ما وجود ندارد ولی بنظر می رسد حداقل 100 مورد صاعقه زدگی در کشور اتفاق می افتد که ممکن است تا حدود 10 درصد از این افراد جان خود را ازدست بدهند.
لازم است یک کوهنورد اطلاعات کافی در زمینه پپیشگیری، علائم احتمال وقوع، درمان و . . . صاعقه زدگی را بدست آورده باشد. در اینجا توضیحات مناسبی برای مقابله با این مشکل جدی در برنامه های کوهنوردی ارائه می شود:
تعریف رعد و برق:بر اثر برخورد ابرهای دارای بارهای غیر هم نام، واکنشهای الکتریکی شدیدی به صورت نور و صدای شدید بنام صاعقه یا رعد و برق تولید میگردد که با نور و صدای شدید همراه است. تغییرات سریع در وضعیت و شرایط جوی یکی از عمدهترین خطرات طبیعت محسوب میشود. این تغییرات گاه بسیار آرام و خزنده و گاه چنان سریع و آنی روی میدهند که فرصت عکسالعمل مناسب و به موقع را به انسان نخواهد دادو مشاهده آسمانی صاف و آفتابی در صبحگاه، هرگز نمیتواند تضمینی برای پایداری هوا و سپری نمودن روزی خوب و خوش در کوهستان محسوب گردد.
تفاوت رعد و برق (آذرخش) با تندر: رعد و برق : به تخلیه الکتریسیته بین ابر و زمین میگویند. از آن تحت عنوان «صاعقه» یا «آذرخش» نیز یاد میشود. تندر (Thunder) : به تخلیه الکتریسیته «بین دو ابر» و یا در حالت خاص به تخلیه الکتریسیته «درون یک ابر بسیار بزرگ» میگویند.
فاصله ما از رعد و برق (آذرخش) و تندر: اگر مابین دیدن و شنیدن رعد، یک ثانیه فاصله باشد، فاصله آن از شخص در حدود ۳۳۰ متر است (سرعت صوت). هر قدرفاصله میان ما با کانون آذرخش کمتر بوده و جهت حرکت ابرهای خطرناک نیز به سمت ما باشد؛ باید بدانیم با شرایط دشوارتری مواجه خواهیم بود.
شدت جریان الکتریکی و دمای رعد و برق (آذرخش): شدت جریان الکتریکی در رعد و برق ممکن است بین ۱۰۰۰۰ تا ۴۰۰۰۰ آمپر باشد. تخلیه الکتریکی که از یک ابر به ابر دیگر و یا به زمین بوجود میآید، میتواند قلب انسان را از کار بیاندازد؛ ششها را پاره کند و سبب سوختگی جدی در بدن شود. هوایی که نور برق از میان آن میگذرد به شدت گرم میشود. جریان الکتریکی شدید میزان حرارت . . . . .